Przygotowania do zawodów kulturystycznych są nierozłącznie związane ze ścisłą dietą i treningiem o wysokiej intensywności. Oba te czynniki są konieczne, by podtrzymać szybką utratę tłuszczu i zwiększoną definicję mięśni. Pocięty wygląd, tak ceniony przez zawodników, zwyczajnie nie jest możliwy do osiągnięcia bez podjęcia jednocześnie kilku kroków prowadzących do bardzo niskiego poziomu tkanki tłuszczowej.
Choć ekstremalna dieta przedkonkursowa to efektywny sposób na redukcję tkanki tłuszczowej, na nieszczęście dla kulturystów jest to również przyczyna silnego katabolizmu, który prowadzi do utraty tkanki mięśniowej. Wszyscy wiemy, deficyt kaloryczny pozbawia mięśnie koniecznego pożywienia, dlatego wytrawni kulturyści podejmują wiele wysiłków, by spożywać dostateczną ilość białka, co ma na celu ograniczenie do minimum utraty tkanki mięśniowej. Mimo to diety przedkonkursowe zawsze prowadzą do utraty zarówno tłuszczu, jak i mięśni.
W „Journal of Strength Conditioning Research” ukazała się praca, która pozwala nam lepiej zrozumieć podstawowe mechanizmy stojące za utratą tkanki mięśniowej podczas diety. Naukowcy porównali działanie niedoboru kalorycznego oraz stabilnej diety na główne szlaki hormonów anabolicznych u kulturystów.
Połowa ochotników (siedmiu) pozostawała na ścisłej diecie, przygotowując się do prawdziwych zawodów, podczas gdy druga połowa trenowała bez obniżania liczby spożywanych kalorii. Naukowcy zauważyli, że u osób na ekstremalnej diecie nastąpiło znaczne stłumienie trzech głównych hormonów anabolicznych a mianowicie testosteronu, insuliny oraz IGF-1. Dla testosteronu trwało ono od 11 do 5 tygodnia przed zawodami i wynosiło około 10%. Zmiany w poziomie insuliny i IGF-1 były większe i utrzymywały się przez całe 11 tygodni badania.
Od dawna wiemy o negatywnym wpływie diety na masę mięśniową, to zagadnienie nie wymaga większych uzasadnień. Niemniej nie rozumieliśmy do końca, na czym polegają te silne, wywołane dietą, procesy kataboliczne, poza oczywistymi niedoborami składników odżywczych.
Choć wciąż jest to jeszcze dziedzina wymagająca dalszych badań, to opisany powyżej eksperyment rzuca trochę światła na trzy szlaki, na których diety odciskają szczególne piętno. Choć dokładne implikacje tego badania nie są jasne, wygląda na to, że pomaga ono wyjaśnić, dlaczego niektóre leki anaboliczne są tak skuteczne w trakcie przygotowań do zawodów. Wyniki badania pokazały również, że w kontrolowaniu katabolizmu tkanki mięśniowej pomocne może okazać się monitorowanie poziomu insuliny, IGF-1 oraz testosteronu, co zasugerowali sami autorzy badania.